ตอนนี้กระแสการทำเห็ดแบบระบบ รับซื้อคืนดอกเห็ด หรือฟาร์มเครือข่ายกำลังมาแรง อาจเพราะฟาร์มแม่หรือฟาร์มที่จำหน่ายก้อนต้องการลดภาระค่าแรงค่าบริหารจัดการลง รวมถึงพื้นที่เปิดดอกเห็ดที่จำกัดไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด จึงทำการจำหน่ายก้อนออกไปและเปิดรับซื้อดอกคืน แต่เราก็ยังได้ยินข่าวร้ายๆมาตลอดว่าโดนฟาร์มที่ขายก้อนปฏิเสธการรับซื้อคืนอ้างเห็ดล้น หรือโดนกดราคาเพราะว่าเห็ดไม่สวย หัวข้อนี้จึงอยากแนะนำให้ทั้งฟาร์มแม่ที่คิดจะทำระบบนี้และผู้ที่สนใจจะทำเห็ดในระบบขายคืนให้ทราบครับ
– ต้องมั่นใจในตลาดของตนเองที่มีว่าใหญ่พอจะสารถรับซื้อคืนได้ ไม่ว่าจะส่งไปเป็นเห็ดสดหรือจะแปรรูป เพราะคนที่จะทำก้อนขายต้องมีคนมาถามอยู่แล้วว่าจะรับซื้อคืนได้มั้ย อย่าตอบไปเรื่อยเปื่อยด้วยความอยากได้เงินทั้งที่ยังไม่มั่นใจในตลาดของตน
– ทำข้อตกลงเรื่องราคารับซื้อคืน มาตรฐานของเห็ดที่รับซื้อ เคยมีบางกรณีที่ลูกฟาร์มทำดอกออกมาไม่สวย ชื้นเกินไป หรือขนาดดอกไม่ได้มาตรฐาน แล้วฟาร์มแม่ก็ปฏิเสธการรับซื้อหรือบางครั้งก็ต้องทนรับซื้ออย่างเสียไม่ได้ จนมีปัญหาผิดใจกัน ดังนั้นควรทำการตกลงให้ดีและให้คำแนะนำอย่างละเอียด
– ขายก้อนในราคาที่ผ่านการคิดมาแล้วว่าลูกฟาร์มจะสามารถทำกำไรได้ ฟาร์มแม่อย่าเอาแต่อ้างเรื่องต้นทุนที่สูง ต้องขายแพง นั่นแสดงว่าคุณบริหารต้นทุนไม่เป็น จริงๆปัญหาข้อนี้อาจจะลดลงไปแล้วในปัจจุบันด้วยข้อมูลข่าวสารที่เข้าถึงง่ายขึ้น แต่ก็ยังมีบางที่ที่ยังมีปัญหาเรื่องซื้อก้อนมาราคาแพงเกินไป
– ฟาร์มแม่ควรจะต้องเปิดดอกก้อนตัวเองให้มีกำไรเสียก่อน ไม่ใช่ทำเพื่อจำหน่ายอย่างเดียวทั้งๆที่ก้อนที่ฟาร์มยังไม่มีคุณภาพพอ อย่างนี้อย่าหวังว่าลูกฟาร์มเค้าจะกลับมาซื้ออีก
– ในทางกลับกันก็ต้องมีกำลังผลิตที่เพียงพอต่อความต้องการของลูกฟาร์มด้วย ไม่ใช่ผลัดวันไปเรื่อยๆ เพราะก้อนที่เปิดเองก็ยังไม่พอเลย ควรจะต้องมีการวางแผนการผลิตและแจ้งวันรับก้อนล่วงหน้าได้
– ให้คำแนะนำเค้าทุกๆขั้นตอน ถ้าลูกฟาร์มแกร่งกล้าขึ้นอยากไปทำก้อนเอง ก็จงเต็มใจที่จะให้คำแนะนำเค้า เพราะยิ่งให้เราก็ยิ่งได้
– ฟาร์มแม่อย่าทำตัวร้อนเงิน และเชียร์ให้ลูกฟาร์มซื้อไปทำเยอะๆเลยในครั้งแรกทั้งที่ยังไม่มีประสบการณ์ เข้าใจว่าฟาร์มลูกบางฟาร์มก็ร้อนเงินเหมือนกันอยากได้เงินเยอะๆไวๆ แต่นั่นคุณเปิดประตูเจ๊งรอได้เลย ทำเห็ดดูเหมือนง่ายแต่ถ้าทำจริงจะรู้ว่ารายละเอียดมันมีค่อนข้างเยอะ ซึ่งจริงๆแล้ว การซื้อก้อนเห็ดที่ดีควรทยอยๆซื้อหลายๆรุ่น เพื่อการออกดอกอย่างสม่ำเสมอ
ถ้าคิดจะทำระบบ รับซื้อคืนดอกเห็ด ต้องคิดให้ win-win ทั้ง 2 ฝ่ายนะครับ อย่าคิดจะเอาแต่ได้อยู่ฝ่ายเดียว